کاربرد فرومون‌های جنسی در جهت کنترل آفات

کاربرد فرومون‌های جنسی در جهت کنترل آفات

پتانسیل عمده و اصلی کاربرد فرومون‌ها و مخصوصا فرومون‌های جنسی در یک مجموعه پیشرفته و دوستدار محیط زیست و در یک سیستم مدیریت تلفیقی مبارزه با آفات (IPM) شامل پیش آگاهی Monitoring تله‌های شکار mass trapping جلب و شکا ر attract & kill واخلال در جفتگیری disruption of communication می‌باشد.

  1- پیش آگاهی Monitoring 

 از آنجایی‌که ساختار فرومون‌ها در هر گونه از حشرات یگانه و منحصر به‌فرد است و گونه‌ها، فرومون‌های حنسی مجزایی را دارا هستند از این لحاظ می‌توان جهت تعیین جمعیت آفت از این پدیده طبیعی استفاده کرد. تله‌های حاوی فرومون‌های جنسی به‌صورت طعمه جهت جلب و بدام انداختن جنس مخالف در مزرعه قرار داده می‌شوند. بدینوسیله کشاورز می‌تواند به اطلاعات دقیق و غیر قابل انکار در مورد جمعیت آفت محل زمان ظهور و غیره دست پیدا کند و با توجه به این اطلاعات زمان لزوم مبارزه محل مبارزه و نوع سم و غلظت آن جهت مبارزه موثر پی ببرد. در این نوع روش استفاده از سموم رایج حذف نمی‌گردند بلکه مقدار و دفعات سمپاشی کاهش پیدا می‌نماید. پیش‌آگاهی دقیق باعث همزمان شدن زمان سمپاشی و زمان ظهور پیک آفت می‌گردد. فرومون در این روش به‌صورت ردیابی حساس عمل می‌کند که باعث تصمیم‌گیری هوشمندانه در موردنحوه استفاده از سموم شیمیایی می‌گردد. این روش به‌صورت گسترده در تمام دنیا جهت کاهش استفاده از سموم شیمیایی برای بسیاری از محصولات مورد استفاده قرار گیرد.

 2- تله های شکار Mass trapping 

 این متد بر پایه جمع نمودن پروانه‌های نر محیط مزرعه به‌وسیله قرار دادن تله‌های فرومون و شکار آن‌ها بنا گردیده است. بر این اساس با کاهش پروانه‌های نر امکان به‌وجود آمدن نسل جدید و ایجاد تخم‌های بارور کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه شاهد دفعات کمتر سمپاشی می‌باشیم ودر مواردی نیز استفاده از سموم شیمیایی به‌طور کلی حذف گردیده است .به‌عنوان مثال می‌توان از کنترل برگ‌خوارپنبه مصری که به تعدادی از محصولات مانند پنبه آلفا آلفا و سبزیجات حمله می‌کند و یا کنترل هجوم آفت کاج در اسپانیا و سوسک چوب‌خوار دراسکاندیناوی که به درختان جنگل صدمه می زند اشاره نمود.  

 3- جلب و شکار ( attract & kill)

 در این روش کپسول‌های فرومون آغشته به سم فرموله می‌گردند و تمام نقاط مختلف باغ قرار داده می‌شوند. حشره به سمت کپسول محتوی فرومون جلب و با سم شیمیایی تماس پیدا می‌کند که در نتیجه باعث هلاکت آن می‌شود. کارایی سموم شیمیایی در نتیجه افزایش وآلودگی محیط زیست به حد اقل می‌رسد. این روش در مزارع پنبه با موفقیت در حال اجرا می‌باشد.

 4- اخلال یا اختلال در جفتگیری Matting disruption 

 حشرات به سمت منبع فرومونی و در جهت مخالف باد از ناحیه غلظت کم به طرف غلظت بالای فرومون جلب می‌گردند . اگر در محدوده‌ای به‌طور مصنوعی فرمون به‌صورت غلیظ ثابت و یک‌پارچه بالاتر از حد طبیعی پراکنده گردد در آن صورت ظرفیت تشخیص حشره جهت ردیابی و یافت منبع فرمون موثرا بهم خورده به گفته‌ای دیگر حشره قادر به یافتن منبع فرمون و جفتگ‌یری نخواهد بود ودر نتیجه از بین خواهد رفت . مکانیسم یا روش بیوشیمیایی مسئول اختلال در جفتگیری به‌طور کامل درک نگردیده است. به‌هر حال مکانیسم اثر هر چه که باشد نتیجه جلوگیری از جفت‌گیری و تشکیل تخم‌های نابارور و حرکت به سمت نابودی کامل آفت نسل بعد می‌باشد. این روش اخلال در مزارع پنبه جهت کنترل کرم سرخ پنبه و کرم سرخ ثانویه پنبه در آمریکا، مصر و پاکستان و نقاط دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش همچنین جهت کنترل آفات باغات انگور در اروپا استفاده می‌شود.

منبع :http://gh-akbarzadeh.blogmfa.co